s1, ۞ Płyta Studenta Politechniki Śląskiej, Semestr 5, Kwdm - Komputerowe wspomaganie doboru materiałów
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Korzystanie z modułu Szukaj wyniku Wykorzystanie tego narz dzia pozwala na okre lenie, jaka warto komórki wej ciowej generuje ony jest w narz dzie Szukanie wyniku zwane równie rozwi zywaniem wstecznym . zadany wynik komórki zale nej. Prze led my to na prostym przykładzie. nej „a” (np. 8), natomiast do komórki B2 formuł zgodn z zapisem funkcyjnym przedstawionym na szym rysunku. Po wprowadzeniu formuły i zatwierdzeniu jej klawiszem [Enter] Excel natychmiast wyliczy odpowiedni warto zmiennej zale nej z (w naszym przypadku z = 4,625). Nast pnie chcemy si dowiedzie , jaka na „z” wynosiła np. 1. Analizuj c wzór funkcji „z” nej „a” tak, aby zmienna zale widzimy, ze wskutek jej uwikłania trudno jest wyprowadzi wzór bezpo rednio obliczaj cy „a”. Zamiast wprowadza ró ne warto ci wej ciowe „a” (do komórki B1) i ogl da warto ci „z” zwracane przez formuł zawart w komórce B2, wykorzystamy moduł Szukaj wyniku. Z menu Narz dzia wybieramy opcj Szukaj wyniku . Wy wietlone zostanie okno dialogowe przedstawione na poni szym rysunku. Zgodnie z postawionym problemem polu wstaw komórk nadajemy adres zmiennej nej z (czyli B2), w polu warto wprowadzamy adres komórki zawieraj cej na „a” (czyli B1). Po zatwierdzeniu okna Szukaj wyniku Excel sygnalizuje, e znalazł rozwi zanie, i wy wietla okno Status szukania wyniku . Po na odczyta , e warto zmiennej niezale nej „a”, dla której warto zmiennej zale nej „z” b dzie równa 1, wynosi ok. 2,45. Excel nie zawsze potrafi znale warto y zaznaczy , i generuj c okre lony wynik. Czasami takie rozwi zanie po prostu nie istnieje. W takim przypadku okno dialogowe Status szukania wyniku zawiera b dzie informacji o tym, e wyniku znale si nie da. Excel wyposa W pierwszej kolejno ci wprowadzamy do komórki B1 dowoln warto zmiennej niezale poni niezale warto powinna zosta nadana zmiennej zale wpisujemy 1, a do pola zmieniaj c komórk zmienna . Niezale zatwierdzeniu tego okna mo Nale Niekiedy mo na wtedy: · na karcie Przeliczanie okna dialogowego Opcje zmieni ustawienie na wi ksz liczb ono istnieje. Mo e si zdarzy , ze uzyskamy informacj o braku rozwi zania, mimo ze jeste my Maksymalna liczba iteracji, · zmieni bie · sprawdzi , czy formuła na pewno zale c warto komórki wej ciowej na warto bli y od zmienianej przez nas komórki sz tej, której szukamy, wej ciowej . W podsumowaniu tego bardzo przydatnego narz dzia nale y zaznaczy , ze prawdopodobnie najwi kszym jego ograniczeniem jest to, ze za jego pomoc mo emy szuka warto ci tylko jednej skorzysta z usług narz dzia Solver omówionego w nast pnym rozdziale. eli chcemy szuka wyników rozwi zania dwóch i wi cej zmiennych, musimy Korzystanie z modułu Solver Solver to narz dzie Excela wyposa jedn ze zmieniaj cych si komórek wej ciowych one w nast puj ce mo liwo ci: • zaw a problem poprzez dodatkowe zało enia odnosz ce si do sposobu zmian komórek wej ciowych, • generuje rozwi zanie znajduj ce minimum lub maksimum okre lonej funkcji celu, • mo e znale wiele rozwi za danego zadania. Podstawowe etapy korzystania z Solvera sprowadzaj si do nast puj cych punktów: 1. Konstruujemy arkusz wpisuj c do niego odpowiednie warto ci i formuły, oraz sprawdzamy, 2. Otwieramy okno dialogowe Solver - Parametry. 3. Okreslamy komórke, celu. 4. Wybieramy komorki zmieniane. 5. Defmiujemy warunki ograniczajqce. 6. Uruchamiamy Solvera w celu rozwi zania zadania. Nale y zaznaczy , i Solver jest dodatkiem i nie musi by koniecznie zainstalowany w danym systemie. Je li w menu Narz dzia brak polecenia Solver, nale y ten moduł zainstalowa . W tym celu z menu Narz dzia nale y wybra polecenie Dodatki i zaznaczy pole Solver. Je li na li cie Zainstalowane dodatki nie ma pozycji Solver, nale y u y płyty instalacyjnej programu Office. Przykład Obliczy warto ci x 1 , x 2 , x 3 , x 4 funkcji celu: Posługuj c si narz dziem Solver rozwi my nast puj ce zadanie: (K1): 3x 1 + 2x 2 + x 3 + 2x 4 ® max, przy nast puj cych warunkach: (K2): x 1 + 2x 2 + x 3 9 (K3): 2x 1 + x 3 5 (K4): x 1 + x 4 = 7 (K5): Xj 0; j = 1,2,3,4 Podobnie jak w poprzednim przykładzie, przed zastosowaniem Solvera w celu znalezienia rozwi zania optymalnego tworzymy arkusz kalkulacyjny, do którego wpisujemy (rys. 42): • współczynniki funkcji celu do bloku komórek B2:E2, • współczynniki warunków ograniczaj cych do bloku komórek B8:E10, W celu poprawienia czytelno ci do arkusza wprowadzono obja nienia słowne za warto ci tych obszarów. pewni, i komórki. Je • okre la wi cej ni czy wła ciwe sformatowali my komórki. • warto ci prawych stron warunków ograniczaj cych do bloku komórek G8:G10. Blok komórek B4:E4 zarezerwujemy na warto ci zmiennych decyzyjnych. Blok ten mo emy y zaznaczy , ze przyj cie warto ci pocz tkowych zmiennych decyzyjnych pozwala w niektórych dej z nich dowolne warto ci, np. 0 (rys. 42). Nale przypadkach znacznie skróci czas trwania oblicze . do niej funkcj SUMA.ILOCZYNÓW. Jej argumentami b d bloki komórek zawieraj cych współczynniki funkcji celu (B2:E2) oraz warto ci zmiennych decyzyjnych (B4:E4). Funkcj t wykorzystamy równie do obliczenia warto ci lewych strony warunków ograniczaj cych, na które zarezerwowali my blok komórek F8:F10. Do komórki F8 wpisujemy funkcj =SUMA. ILOCZYNÓW (B8:E8;$B$4:$E$4) i kopiujemy j do komórek F9 i F10. Warto zauwa y zastosowanie adresowania bezwzgl dnego w stosunku do bloku komórek B4:E4 zawieraj cych warto ci zmiennych decyzyjnych. Aby uruchomi Solver, z menu Narz dzia wybieramy polecenie (moduł) Solver po jego wybraniu wy wietlone zostanie okno dialogowe Solver-Parametry. Przygotowane okno dialogowe Solver- szy rysunek. W naszym przykładzie komórk celu jest komórka F4 (formuła w niej zawarta wylicza warto prawej strony funkcji celu). Poniewa naszym celem jest uzyskanie maksymalnej warto ci funkcji celu, z pola wyboru Równa zaznaczamy opcj Max. W polu Komórki zmieniane wpisujemy zakres komórek zarezerwowanych na warto ci zmiennych decyzyjnych ($B$4:$E$4). zaznaczono, ukazuje si wtedy okno dialogowe Dodaj warunek ograniczaj cy, składaj ce si z trzech cz ci: Adresu komórki (który mo emy wskaza myszk lub wpisa ), operatora (relacji) i Warunku ograniczaj cego (warto t mo emy wpisa lub wskaza myszk komórk , w której si znajduje). pozostawi niewypełniony b d tez wpisa do ka Komórk F4 przeznaczymy na warto funkcji celu naszego zadania optymalizacyjnego wpisuj c Parametry do rozwi zania naszego zadania optymalizacyjnego przedstawia poni nowy warunek, klikamy przycisk Dodaj z pola Warunki ograniczaj ce. Jak ju Warunki ograniczaj ce (K2) do (K4) dodali my pojedynczo do listy warunków. Aby doda mamy zawart w komórce F8 (=SUMA. ILOCZYNÓW (B8:E8;$B$4:$E$4)) natomiast prawa została wpisana do komórki G9. Jako operator (relacj ) wybieramy oczywi cie „< = " (mniejsze lub równe). Podobnie wpisujemy pozostałe dwa warunki (K3) i (K4). Po wprowadzeniu ostatniego warunku klikamy przycisk OK i powracamy do okna Solver-Parametry, w którym widoczne s teraz wszystkie okre lone przez nas warunki. deklarujemy w oknie dialogowym Solver- Opcje (otwieramy go klikaj c przycisk Opcje). modelu optymalizacyjnego (zaznaczaj c opcj liniowo Przyjmij model liniowy) . powracamy do okna dialogowego Solver- Parametry i przyst pujemy do rozwi zania naszego zadania optymalizacyjnego klikaj c przycisk Rozwi . Po chwili uzyskujemy komunikat o znalezieniu rozwi zania optymalnego zadania. zaznaczono, w oknie dialogowym Solver-Wyniki mo emy wybra opcj zachowuj c obliczone rozwi zanie (Przechowaj rozwi zanie) lub powróci do warto ci pocz tkowych (Przywró warto ci pocz tkowe), a ponadto korzystaj c z opcji Raporty mo emy utworzy raporty: Wyników, Wra liwo ci i Granic (przytrzymanie klawisza [Shift] umo liwia wielokrotne zaznaczanie), które zostan doł czone jako nowe arkusze do ju istniej cych. Po ustaleniu opcji w oknie dialogowym Solver-wyniki, klikamy OK i uzyskujemy rozwi zanie Nasz pierwszy warunek ograniczaj cy (K2) jest nast puj cy: x 1 + 2x 2 + x 3 9. Lew jego stron Ostatni z warunków (K5) dotycz cy nieujemno ci zmiennych decyzyjnych deklarujemy Zaznaczamy wi c opcj Przyjmij nieujemne i Po zatwierdzeniu naszych ustawie Jak ju optymalne Stwierdzamy, ze maksymalna warto funkcji celu (komórka F4) wynosi 23 oraz e W oparciu o Raport wyników dla rozwi zania optymalnego (rysunek poni ej) widzimy, e zmienna decyzyjna x 1 = 2,5 ; x 2 = 3,25 ; x 3 = 0 ; x 4 = 4,5 oraz e wszystkie warunki ograniczaj ce maj status „Wi ce”, czyli s napi te. Drugi z raportów, tzw. Raport wra liwo ci, zawiera dane o mo liwych zmianach wra liwo ci widzimy, ze Przyrosty kra cowe dla wszystkich zmiennych decyzyjnych s równe zero ej). Analizuj c Raport (wi c ich nie interpretujemy). wszystkie warunki ograniczaj ce zostały zachowane. parametrów zadania i ich wpływie na wyniki decyzji optymalnej (rysunek poni [ Pobierz całość w formacie PDF ] |