słowa japońskie(1), teksty
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
PODSTAWOWE POJĘCIA I TERMINYPrzy podawaniu terminów japońskich posługujemy się obowišzujšcš międzynarodowš transkrypcjš gdzie:F wymawiamy w sylabie FU dwuwargowo (jakbymy zdmuchiwali wiecę)G w ródgłosie wymawiamy nosowo,J wymawiamy dz, np. JU - wym. DZIU, jak w wyrazie dziura,R wymawiamy bardzo miękko jako dwięk poredni między R i L,U wymawiamy bez labializacji (bez zaokršglania warg), przejawia tendencje do zanikania, np. TSUKI czytamy jak ckiW wymawiamy dwuwargowo, jak w wyrazie autor,Y wymawiamy jak polskie j - OYAMA czytamy Ojama,Z wymawiamy jak dz, np. ZAZEN czytamy dzadzen,SH wymawiamy jak , np. SHIHAN - Sihan,CH wymawiamy jak ci np. KANCHO - Kancio.Słownik wyrazów stosowanych w karate:Strefa:głowa + szyja - Jodantułów - ChudanStrona:w lewo - Hidariw prawo - MigiLiczebniki Sinojapońskie1 ICHI2 NI3 SAN4 SHI (YON) wym. Si5 GO6 ROKU7 SHICHI ( wym. SICI)8 HACHI9 KU (KYU)10 JU (wym. DZIU)Nazwy elementów i technikPowierzchnie uderzajšce i blokujšceSeiken - pięćUraken - odwrócona pięćTettsui - pięć "młot"Ryutoken - pięć "głowa smoka"Hiraken - półzacinięta pięćHitosashiyubi - pięć wskazujšcego ipponken palcaNakayubi ipponken - pięć rodkowego palcaOyayubi ipponken - pięć kciukaNihonken - pięć wskazujšcego i rodkowego palcaNukite - ręka włóczniaShito - kant dłoni zewnętrznyHaito - kant dłoni wewnętrznyShotei - podstawa dłoniKaken - przegubToho - ręka "hak"Keiko - ręka "dziób paka"Kote - przedramięHira-Kote - górna powierzchnia przedramieniaUra-Kote - dolna (odwrotna) powierzchnia przedramieniaOmote-Kote - boczna powierzchnia przedramieniaHiji - łokiećSokuto - kant stopy zewnętrznejTeisoku - sklepienie stopyChusoku - poduszka stopyHaisoku - podbicie stopyKakato - piętaSune - goleńHiza - kolanoKaji - udoAtama - głowaKierunek:z zewnštrz - Sotood wewnštrz - Uchiw przód - Maew bok - Yokow tył - Ushirow górę - Agew dół - Oroshiokrężnie - Mawashiodwrotnie - Uraobrót - Mawatepowrót - NauraTechniki (Waza):pozycje nóg - Tachi (w złożeniu Dahi)pozycje ršk - Kamaetebloki - Ukeuderzenia - Uchipchnięcia - Tsukikrycia - Tenshopchnięcia - Keri (w złożeniu Geri)podcięcia - Karikontrataki - Kosahokombinacje - Renrakuuniki - Ryusuipady i przewroty - Ukemirzuty - Nageulubione techniki - TokuiSłownikAgo - podbródekAshi - nogaChi-Mei - technika efektywnaDan - stopień mistrzowskiDojo - wištynia, sala ćwiczeńGanmen - skrońGyaku - przeciwnieHizo - żebroHajime - poczštek, zaczynaćIbuki - oddychanie respirujšceJuji - krzyżKarategi - strój do karateKata - ćwiczenia formalne, kształtKatsu - jap. metoda reanimacjiKihon - tu: podstawowe ćwiczeniaKiai - paraliżujšcy okrzykKanku - symbol odwagi, słońcaKyu - stopień szkoleniowyKake - zahaczyćKeage - tu: kopnięcie prostš nogš w góręKiba - jedziecKin - kroczeKubi - szyjaMakiwara - jap. przyrzšd do ćwiczeńMorote - obie ręceMaita - poddaj sięMatte - tu: przerwać, pucićNeko - kotNe-waza - techniki walki na leżšcNogare I,II - oddychanie tonujšceObi - pasOsu - tak, dziękuję, pozdrowienieOi - zgodnie, normalnieRei - ukłonSanchin - trójkštShiko - pozycja zapanika SumoShinden - wištyniaSensei - mistrz, nauczycielSempai - starszy rangš , przełożonySatori - owiecenie, pełne zrozumienieTe - ręceTobi - skakaćTameshi-wari - technika rozbijania twardych przedmiotówTsuru - żurawTate - wysokoć, podłużnyZazen, seiza - medytacja siedzšcInne:Arigato - dziękujęAi-suru - kochaćBudo - sztuki wojenneBo-jutsu - sztuka walki kijemDo - droga, kierunek myliHai - takJutsu - sztuka, umiejętnoćKatana - miecz samurajskiKabuki - japoński teatrKamikaze - boski wiatrKenjutsu - sztuka walki mieczemKusarigama - sierp i łańcuchKyudo - sztuka strzelania z łukuMu - nicoć lub obojętnoć w ZenUchi-deshi - osobisty uczeńNippon - JaponiaNunchaku - cep do ryżu, stosowany do walki przez wieniakówSai - rytualny sztylet z OkinawySayonara - pożegnanieShuriken - "gwiazdki" do rzucaniaTaijutsu - sztuka walki ciałemTatami - tradycyjna mata jap.Muso-Uchi - techniki naturalnej samoobronyChanoju - sztuka parzenia herbatyMetody ćwiczeń walkiKumite - walkaIppon Kumite - walka na jeden krokSanbon Kumite - walka na trzy krokiGohon Kumite - walka na pięć krokówJiyu Kumite - umowna wolna walka"Kyokushinkai" Kumite - układy walki formalnejTSUKI - pchnięciaOi-Tsuki - pchnięcie normalneGyaku-Tsuki - pchnięcie przeciwneSeiken Jodan-Tsuki - pchnięcie górne pięcišSeiken Chudan-Tsuki - pchnięcie rodkowe pięcišSeiken Gedan-Tsuki - pchnięcie pięciš w dółTate-Tsuki - pchnięcie pięciš "strzał z bicza"Jun-Tsuki - pchnięcie z poparciem ciałaUraken Shita-Tsuki - pchnięcie odwróconš pięcišMawashi-Tsuki - pchnięcie okrężneShotei Morote-Tsuki - pchnięcie podwójne podstawš dłoniYama-Tsuki - pchnięcie podwójne "góra dół"Mae Atama-Tsuki - pchnięcie w przód głowšYoko Atama-Tsuki - pchnięcie w bok głowšUshiro Atama-Tsuki - pchnięcie w tył głowšMorote-Tsuki - pchnięcie podwójneTobi-Tsuki - pchnięcie z wyskokuUwaga!Pchnięcia sš tak ważnymi technikami w karate, że sš prawie synonimem tej sztuki. Tajemnica ich skutecznoci polega na dokręceniu ręki w momencie "kontaktu". To dokręcenie w poważnym stopniu zwiększa siłę pchnięcia tak, że nawet mała siła może wywołać efekt. Nie mniej istotne jest rozpatrzenie pchnięcia jako wyniku współdziałania całego ciała, nie za tylko nadgarstka i pięci. Podczas wykonywania pchnięcia należy napinać mięnie brzucha, grzbietu i tzw. mięnie uderzeniowe (usztywniajšce nadgarstek, stawy palca wskazujšcego i rodkowego). Sporód pchnięć najważniejsze jest Seiken Chudan-Tsuki - jest ono kluczem do innych technik ręcznych.Uwagi do Seiken Chudan-Tsuki:Skręt obręczy barkowej maksymalnie 45 stopni.Uderzamy na wysokoci splotu słonecznego.Należy prostować rękę w łokciu, ale nie do końca.Podczas uderzenia należy wykorzystywać odwrotny ruch drugiej ręki.Wzrok utkwić w jeden punkt.Druga wolna ręka spoczywa na wysokoci sutki.Centrum uderzenia znajduje się między stawami wskazujšcego i rodkowego palca uderzajšcej pięci.Po uderzeniu rozlunić się.Uchi - uderzeniaSeiken Ago-Uchi - uderzenie w podbródek pięciš "strzał z bicza"Seiken Mawashi-Uchi - uderzenie okrężne pięcišUraken Mawashi-Uchi - uderzenie okrężne odwróconš pięcišUraken Shomen-Uchi - uderzenie w przód odwróconš pięcišUraken Sayo-Uchi - uderzenie w bok odwróconš pięcišUraken Hizo-Uchi - uderzenie w żebra odwróconš pięcišUraken Shita-Uchi - uderzenie w splot odwróconš pięcišShuto Ganmen-Uchi - uderzenie w skroń zewnętrznym kantem dłoniShuto Sakotsu-Uchi - uderzenie w obojczyk zewnętrznym kantem dłoniShuto Sakotsu Uchi Komi - uderzenie w obojczyk frontalneShuto Hizo-Uchi - uderzenie w zebra zewnętrznym kantem dłoniHiji Jodan-Ate - cięcie górne łokciemHiji Chudan-Ate - cięcie rodkowe łokciemHiji Age-Uchi - uderzenie w górę łokciemHiji Oroshi-Uchi - uderzenie w dół łokciemHyori-Uchi - uderzenie góra-dółKome Komi-Uchi - uderzenie w skroń "pięć-młot"Tettsui-Uchi - uderzenie "pięć-młot"Haito-Uchi - uderzenie wewnętrznym kantem dłoniKoken-Uchi - uderzenie przegubem dłoniHiraken-Uchi - uderzenie półzaciniętš pięcišTobi Hiji-Uchi - uderzenie łokciem z wyskoku.Uke - blokiW karate bloki i atak sš jednym. Ponieważ blok prowadzi do ataku, doskonały blok oznacza skuteczny atak.Klasyfikacja bloków ręcznych:a) bloki pięciš (seiken)b) bloki shutoc) bloki shoteid) bloki kokene) bloki przedramieniem (kote).Klasyfikacja bloków nożnych:a) bloki udem (kaji-uke)b) bloki kolanem (hiza-uke)c) bloki goleniš (sune-uke)d) bloki podbiciem (haisoku-uke)e) bloki wewnętrznš częciš stopy (teisoku-uke)GŁÓWNE ZASADY BLOKOWANIA W KARATEIntencjš bloku jest zmiana kierunku ciosu, tułów skręca się , aby dać jak najmniejsze pole do trafienia przeciwnika.Dobrze wyprowadzony blok powinien po zakończeniu ruchu pozostawić przeciwnika w pozycji otwartej na kontratak, wykonujšcemu za blok powinien pozwolić na uzyskanie dogodnej pozycji do zadania ciosu.Bloki wykonywane pod kštem prostym do linii ciosu sš znacznie mniej efektywne niż:bloki okrężne, zataczajšce łuk, jak Chudan-Uchi-Uke, Chudan-Soto-Uke,bloki wcišgajšce do wewnštrz, jak Jodan-Uke.Spowodowane jest to faktem, że poprzez zmniejszenie kšta - między rękš blokujšcš a atakujšcš blokujšcy odczuwa mniejszy wstrzšs w momencie blokowania i potrzebuje znacznie mniej siły na zmianę kierunku ataku. Ostatnio coraz częciej stosuje się w karate japońskim bloki okrężne, czyli mawashi, bloki zapożyczone z Chin.Blok powinien być wykonany w taki sposób, aby niwelował siłę wstrzšsu wywołanego zetknięciem się powierzchni atakujšcej i blokujšcej, w celu wywołania "demoralizujšcego" efektu u napastnika tak, aby zaczšł powštpiewać w skutecznoć następnego ataku.UKESeiken Jodan-Uke - blok górny pięcišSeiken Uchi-Uke - blok z wewnštrz pięciSeiken Soto-Uke - blok z zewnštrz pięciSeiken Gedan-Uke - blok dolny pięcišSeiken Chudan Uchi-Uke Gedan Barai - dwa jednoczesne blokiShuto Jodan-Uke - blok górny zewnętrznym kantem dłoniShuto Uchi-Uke - blok z wewnštrz zewnętrznym kantem dłoniShuto Soto-Uke - blok z zewnętrz zewnętrznym kantem dłoniShuto Gedan-Uke - blok dolny zewnętrznym kantem dłoniShotei Jodan-Uke - blok górny podstawš dłoniShotei Soto-Uke - blok z zewnštrz podstawš dłoniShotei Gedan-Uke - blok dolny podstawš choniKoken Uchi-Uke - blok z wewnštrz nadgarstkiemShuto Mawashi-Uke - blok okrężny zewnętrznym kantem dłoniMae Mawashi-Uke - blok okr... [ Pobierz całość w formacie PDF ] |