roznice porzadkowe i nominalne, Metodologia badań psychologicznych i STATYSTYKA
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Testy istotności różnic dla danych porządkowych. Uruchom program SPSS i wczytaj plik testw3.sav Należy pamiętać, iż testy nieparametryczne wykonywane są dla danych porządkowych oraz interwałowych – w sytuacjach, gdy empiryczne rozkłady zmiennych nie są zgodne z rozkładem normalnym. W sytuacji gdy porównujemy natężenie zmiennej porządkowej w dwóch niezależnych grupach stosujemy test Manna – Whitneya. Sprawdzimy, czy kobiety i mężczyźni różnią się natężeniem intro- ekstrawersji. Formułujemy hipotezę zerową, która mówi, iż respondenci obu płci nie różnią się natężeniem intro-ekstrawersji. Symbolicznie hipotezę tę zapisujemy : • H 0 : F1(x) = F2(x) Hipotezę alternatywną mówiącą z kolei o istnieniu różnicy w poziomie ekstrawersji u obu płci zapisujemy : • H 1 : F1(x) ≠ F2(x) Wybieramy w programie SPSS opcję Analiza – Testy nieparametryczne – Testy tradycyjne – Dwie próby niezależne. W otwartym oknie dialogowym do okna Zmienna Testowana wprowadzamy Intro-ekstrawersję , a do okienka Zmienna Grupująca wprowadzamy Płeć. Musimy jeszcze zdefiniować grupy, które w tym pliku określone są jako 0 (mężczyzna) i 1 (kobieta). Klikamy OK. i otrzymujemy tabelę: 1 płeć N Średnia ranga Suma rang intro-extrawersja facet 151 156,15 23578,50 dziewczyna 149 144,78 21571,50 Ogółem 300 Statystyki testu(a) intro- extrawersja U Manna-Whitneya 10396,500 W Wilcoxona 21571,500 Z -1,148 Istotność asymptotyczna (dwustronna) ,251 a Zmienna grupująca: płeć Wynik testu to wartość statystyki testowej (dla dużych grup wartość Z, a dla małych U Manna-Whitneya) i istotność. W naszym przykładzie (duża grupa, N= 300) wartości te wynoszą: Z = - 1,148; p = 0,251. Ponieważ istotność dla statystyki jest większa od założonego poziomu , nie mamy podstaw do odrzucenia Hipotezy Zerowej. Nie możemy zatem stwierdzić, by kobiety i mężczyźni różnili się natężeniem ekstrawersji. W sytuacji, gdy liczba grup porównawczych jest większa od dwóch właściwym testem będzie test Kruskala Wallisa. Sprawdzimy teraz, czy studenci różnych kierunków studiów różnią się poziomem intro-ekstrawersji. Formułujemy hipotezę zerową, która mówi, iż studenci różnych kierunków nie różnią się poziomem intro-ekstrawersji. • H 0 : F1(x) = F2(x) = F3(x) = F4(x) • Hipotezę alternatywną mówi z kolei, że nie we wszystkich populacjach rozkład badanej cechy jest identyczny. Wybieramy w programie SPSS opcję Analiza – Testy nieparametryczne – Testy tradycyjne– K prób niezależnych. W otwartym oknie dialogowym do okienka Zmienna Testowana wprowadzamy Intro-ekstrawersję , a do okienka Zmienna Grupująca wprowadzamy Kierunek Studiów. Musimy jeszcze zdefiniować zakres zmiennej grupującej. Ponieważ kierunek studiów przyjmuje cztery wartości: 1,2,3,4 wprowadzamy jako wartość minimalną 1, a jako wartość maksymalną 4. Klikamy OK. i otrzymujemy tabele: 2 kierunek studiów N Średnia ranga Intro- extrawersja studia humanistyczne 88 125,90 studia politechniczne 69 152,67 studia medyczne 108 169,99 studia artystyczne 35 147,93 Ogółem 300 Statystyki testu(a,b) intro- extrawersja Chi-kwadrat 12,874 Df 3 Istotność asymptotyczna ,005 a Test Kruskala-Wallisa b Zmienna grupująca: kierunek studiów Poziom istotności (p=0,005) pozwala na odrzucenie hipotezy zerowej. Wiemy już, że nie u wszystkich grup rozkład zmiennej testowanej jest identyczny, nie wiemy jednak, pomiędzy którymi występuje istotna różnica. Kolejnym krokiem (podobnie jak w przypadku testów post hoc w modelu ANOVA) będzie wykonanie porównań międzygrupowych. Umożliwiają to nowe funkcje programu PASW wykorzystujące porównania grup parami za pomocą testu Dunna, który porównuje różnice sum rang ze średnią oczekiwaną różnicą, która oparta jest na liczbie grup oraz liczebności tych grup Wybieramy: Analiza – Testy nieparametryczne – Próby niezależne. W zakładce ZMIENNE (podobnie jak w testach tradycyjnych) jako zmienną testowaną wprowadzamy Intro-ekstrawersję , a do okienka Zmienna Grupująca wprowadzamy Kierunek Studiów. Uruchamiamy test i otrzymujemy następujący wynik: Następnie dwukrotnie klikamy na powyższą tabelkę na RAPORCIE, co spowoduje pojawienie się dokładnych wyników testu: 3 Jak widać powyższa tabela zawiera w zasadzie te same elementy, co test wykonany w sposób klasyczny. Możemy jednak zmienić widok raportu na „Porównania parami” (w dolnej części raportu), co wygeneruje następującą analizę: Zestawienie to – podobnie jak testy post-hoc w jednoczynnikowej analizie wariancji porównuje parami wszystkie poziomy zmiennej niezależnej. W naszym przykładzie tylko dwa kierunki studiów różnią się istotnie, są to studia humanistyczne i medyczne. Średnie rangi (widoczne na wykresie) wskazują, iż studenci medycyny mają wyższy poziom (169,99) intro- ekstrawersji niż słuchacze studiów humanistycznych (125,90). 4 W kolejnym zadaniu zbadamy, czy poziom stresu zmienił się podczas treningu. Dla potrzeb tego zadania potraktujemy zmienną poziom stresu jako zmienną porządkową i sprawdzimy, czy nastąpiła zmiana poziomu – porównamy początkowy i końcowy poziom stresu. Hipoteza zerowa mówi o braku zmiany, a symbolicznie zapisujemy ją w następujący sposób: H0: T(+) = T(-) (Suma rang dodatnich jest równa sumie rang ujemnych). Testem właściwym do testowania tej hipotezy jest test Wilcoxona. Wybieramy w programie SPSS opcję Analiza – Testy nieparametryczne – Testy tradycyjne - Dwie próby zależne. Wybieramy parę zmiennych – początkowy i końcowy poziom stresu i przenosimy ją do prawego okna, po czym zatwierdzamy OK. Otrzymujemy następujący raport: Rangi N Średnia ranga Suma rang końcowy poziom stresu - początkowy poziom stresu Ujemne rangi 179(a) 111,02 19872,50 Dodatnie rangi 42(b) 110,92 4658,50 Wiązania 79(c) Ogółem 300 a końcowy poziom stresu < początkowy poziom stresu b końcowy poziom stresu > początkowy poziom stresu c końcowy poziom stresu = początkowy poziom stresu Statystyki testu(b) końcowy poziom stresu - początkowy poziom stresu Z -8,642(a) Istotność asymptotyczna (dwustronna) ,000 a Na bazie dodatnich rang. b Test znaków rangowanych Wilcoxona Wartość statystyki testowej to Z= - 8,642, a istotność jest mniejsza od 0.001. Pozwala to na odrzucenie Hipotezy Zerowej. Z pierwszej tabeli dowiadujemy się, że w 179 przypadkach poziom stresu się obniżył, w 42 przypadkach podwyższył się, natomiast u 79 respondentów stres nie uległ zmianie. (proszę zwrócić uwagę na odnośniki pod tabelą) Możemy więc stwierdzić, że poziom stresu uległ istotnej zmianie, a zmiana ta polegała na jego obniżeniu. 5 [ Pobierz całość w formacie PDF ] |